Stosunek do osób starszych w Polsce oceniamy zdecydowanie krytycznie. Ponad 40% Polaków uważa, że jest raczej zły, osobom w podeszłym wieku trudno funkcjonować w naszym kraju i nie mają zapewnionej należytej opieki. Kolejnych 18% odpowiedziało, że stosunek do seniorów w naszym kraju jest wręcz zdecydowanie zły, a starsi ludzie są traktowani jako zło konieczne. Z drugiej strony, niemal 1/3 (31%) respondentów stwierdziła, że Polacy są raczej dobrze nastawieni do osób starszych. Badania przeprowadziła firma Promedika24 we wrześniu tego roku. Na pytania związane z seniorami odpowiadały osoby po 35 roku życia.
Ból często zadają najbliżsi
Jak przyznaje Włodzimierz Wolski, dyrektor radomskiego Ośrodka Interwencji Kryzysowej, coraz częściej ma do czynienia z poszkodowanymi seniorami. – Są to osoby po 65 roku życia, a nawet po 70. Przychodzą do nas, ponieważ zostali źle potraktowani przez najbliższą rodzinę, własne dzieci, zięciów, synowe i wnuków. Najczęściej sprawa dotyczy pieniędzy czy mieszkania. Często rodzina nad starzą osobą znęcała się fizycznie lub psychicznie – wyjaśnia dyrektor OIK.
Edukacja jest konieczna
Palcówka chce wyjść naprzeciw współczesnym problemom i planuje wprowadzić w szkołach program edukacyjne, które będą dotyczyć właśnie seniorów. – Program będzie miał charakter debat i pogadanek w szkołach podstawowych. Pomysł jest w opracowani, ale jest pewne, że młodzieży potrzebna jest edukacja w tym zakresie – zapowiada.
Dyrektor OIK jest zdania, że wielu osobom starszy człowiek kojarzy się z dodatkowym problemem, kłopotem. Przyjęło się, że starsi ludzie są niedołężni, wymagają opieki. - A przecież życie pokazuje, że w wielu przypadkach jest odwrotnie. Mamy w Radomiu Uniwersytet III Wieku, który dowodzi, że w naszym mieście żyje mnóstwo energicznych seniorów, którzy mimo wieku emerytalnego chcą się rozwijać i spotykać ze znajomymi – mówi.
Jak i kiedy pomagamy?
Z badania wynika, że choć pomagamy, to najczęściej incydentalnie. Nie ma mowy o stałej, codziennej trosce. Okazuje się bowiem, że aż 60% Polaków wspiera osoby starsze nieregularnie, tylko w nagłych wypadkach. Kolejne 10% poświęca seniorom nie więcej niż 5 godzin w tygodniu.
Z drugiej strony, 20% Polaków przeznacza na pomoc osobom lub osobie starszej ponad 20 godzin tygodniowo, czyli niemałą część życia. Aż 57% Polaków przyznaje, że co prawda wspiera starszych, ale tylko w ramach własnej rodziny. Sytuacja samotnych seniorów jest więc dużo trudniejsza. Na szczęście, mogą liczyć na wsparcie tych z nas, którzy mają chęci, czas i możliwości otoczenia troską także ludzi spoza najbliższego kręgu. Jednemu na pięciu Polaków zdarzyło się wspierać osoby w podeszłym wieku w charakterze wolontariusza lub w ramach swojej parafii.
Osoby w podeszłym wieku mają różne potrzeby, wynikające z charakteru czy stanu zdrowia. Pomagamy zatem na różne sposoby, często zapewniając po prostu niezbędne wsparcie w życiu codziennym. 18% Polaków pomaga seniorom w prowadzeniu gospodarstwa domowego, np. robiąc zakupy, sprzątając czy przygotowując posiłki. Niewiele mniej (15%) wspiera poprzez dotrzymywanie towarzystwa i np. wspólne spacery. Na kolejnych pozycjach znalazły się pomoc w załatwianiu spraw urzędowych czy wizyt lekarskich (14%) oraz pielęgnacja w chorobie (13%).
Z kolei 12% Polaków pomaga seniorom w czynnościach związanych z higieną osobistą, a 11% - udzielając porad w różnych sprawach. Co dziesiąty z nas organizuje czas osobom starszym. Badanie pokazuje również, że znacznie częściej poświęcamy czas niż pieniądze – tylko 6% wspiera seniorów finansowo. Co ciekawe, około 35% Polaków przystosowało swoje mieszkanie do potrzeb osoby w podeszłym wieku, np. likwidując wysokie progi w drzwiach lub instalując uchwyt na wannie.
Szukamy wymówek?
Trudność, z jaką przychodzi nam otaczanie osób w podeszłym wieku stałą opieką wiąże się także z koniecznymi wyrzeczeniami. 20% ankietowanych odpowiedziało, że ze względu na opiekę nad seniorami musi rezygnować ze spotkań towarzyskich. Niewiele mniej, bo 19%, nie korzysta z urlopu. Około 17% rezygnuje z rozrywki, np. wyjść do kina, teatru czy kawiarni. Dla jednego na dziesięciu Polaków wsparcie seniorów oznacza ograniczenie czasu spędzanego z najbliższą rodziną, partnerem czy dziećmi.
- Dostrzegamy potrzeby osób starszych i zgadzamy się, że potrzebują pomocy. Niestety, obowiązki rodzinne czy zawodowe sprawiają, że trudno znaleźć siły i czas na stałe wsparcie – podsumowuje Mariusz Kisiel, Dyrektor ds. Sprzedaży w Polsce, Promedica24. Tymczasem nie sposób przecenić codziennej troski, wyrażającej się czasem w bardzo prosty sposób, na przykład poprzez wspólne spędzanie czasu.
Trudność, z jaką przychodzi nam otaczanie osób w podeszłym wieku stałą opieką wiąże się także z koniecznymi wyrzeczeniami. 20% ankietowanych odpowiedziało, że ze względu na opiekę nad seniorami musi rezygnować ze spotkań towarzyskich. Niewiele mniej, bo 19%, nie korzysta z urlopu. Około 17% rezygnuje z rozrywki, np. wyjść do kina, teatru czy kawiarni. Dla jednego na dziesięciu Polaków wsparcie seniorów oznacza ograniczenie czasu spędzanego z najbliższą rodziną, partnerem czy dziećmi.
Dostrzegamy potrzeby osób starszych i zgadzamy się, że potrzebują pomocy. Niestety, obowiązki rodzinne czy zawodowe sprawiają, że trudno znaleźć siły i czas na stałe wsparcie – podsumowuje Mariusz Kisiel, Dyrektor ds. Sprzedaży w Polsce, Promedica24. Tymczasem nie sposób przecenić codziennej troski, wyrażającej się czasem w bardzo prosty sposób, na przykład poprzez wspólne spędzanie czasu.
Kto odpowiedzialny za seniora: rodzina czy państwo?
Na pytanie, kto powinien w największym stopniu zajmować się osobami starszymi ponad 36% respondentów odpowiedziało, że to obowiązek rodziny. Sporo mniej, bo 22% odpowiedziało, że pierwszoplanową rolę powinno odgrywać państwo. Według 4% ankietowanych osoby starsze powinny być samowystarczalne.