Rumuni, Bułgarzy, Węgrzy i Polacy najczęściej padają ofiarami handlu ludźmi w Europie. Kobiety są wykorzystywane seksualnie, mężczyźni do pracy niewolniczej. Według raportu Eurostatu za rok 2013 dotyczący ofiar handlu ludźmi 61 procent zidentyfikowanych ofiar pochodzi z Unii Europejskiej. To także radomianie. 

Niebezpieczne rejony: Włochy i Hiszpania

Jeśli chodzi Radom, ofiary handlu ludźmi to niewielki odsetek. - W ubiegłym roku były to dwie kobiety, które wyjechały do Włoch myśląc, że będą pracować jako pomoce domowe. Zostały im zabrane dokumenty, a one same były zmuszane do prostytucji – mówi Włodzimierz Wolski.- Do prostytucji najczęściej zmusza się we Włoszech i Hiszpanii. Ludzie często są bardzo ufni, a przez to bywają naiwni. Czerwona lampka powinna się zapalić, gdy na przykład czytamy ogłoszenie dotyczące pomocy domowej, a jego treść informuje, że umiejętność gotowania jest niepotrzebna. No to na czym ta pomoc ma polegać? - zauważa.

Chcą być prostytutkami?

Najczęściej ofiarami padają kobiety, które zmusza się do uprawiania nierządu, mężczyzn natomiast do ciężkiej, niewolniczej pracy fizycznej. - Kiedyś były popularne wyjazdy autokarowe do Napoli we Włoszech, tam prostytucja cieszy sie ogromnym powodzeniem. Wiele Polek wyjeżdżało na weekend czy kilka dni i wracało do domu. Problem zaczynał się wtedy, gdy osoby, które prostytucją się tam zajmowały, chciały na stałe zatrzymać te kobiety. Nikt do końca nie wie, ile jest kobiet, które nie z własnej woli trafiły do domów publicznych, udało im się oswobodzić, ale nigdy tego nie zgłosiły – wyjaśnia. - Rozmawiałem z wieloma osobami w kontekście zmuszania do prostytucji. Część kobiet, która wraca do domu nie chce opowiadać o tym co przeżyła, chce zapomnieć i stara się żyć dalej. Niektóre jednak kobiety przeżyły taką traumę, że potrzebują specjalistycznej opieki lekarskiej, czasem nawet leków – dodaje dyrektor. 

Hasło jest bardzo ważne

Wyjeżdżając do pracy za granicę musimy się odpowiednio zabezpieczyć. Jak mówi Włodzimierz Wolski, przede wszystkim powinniśmy dokładnie sprawdzi,ć gdzie dokładnie jedziemy, a także zapoznać się z numerami telefonów placówek, które mogą nam udzielić pomocy.

- W dobie internetu możemy sprawdzić naprawdę wszystko. Przede wszystkim nigdy nie jedźmy w pojedynkę, tylko w grupie. Nigdy nie wpłacajmy żadnych zaliczek na poczet przejazdu. Pod żadnym pozorem nie oddawajmy swoich dokumentów. I bardzo ważna rzecz, przed wyjazdem ustalmy z najbliższymi domownikami hasło alarmowe. Może to być krótkie zdanie, jedno słowo, które przez nas wypowiedziane podczas rozmowy telefonicznej będzie sygnałem, że zostaliśmy uprowadzeni i potrzebujemy natychmiastowej pomocy. Ofiary handlu mają zazwyczaj możliwość telefonicznego kontaktu z rodziną, po to by ich „uspokoić”. Są to rozmowy kontrolowane, ale ustalone wcześniej hasło zaalarmuje najbliższych – wyjaśnia.

Przede wszystkim prewencja – będzie darmowa infolinia

Ośrodek Interwencji Kryzysowej od 8 lat prowadzi Punkt Konsultacyjny Przeciwdziałający Handlu Ludźmi.  W zakresie pomocy prewencyjnej zostali przeszkoleni pracownicy, których dodatkowo wspierał prawnik. Punkt przede wszystkim prowadzi działania prewencyjne. Można tu sprawdzić dane teleadresowe konsulatów oraz organizacji pomocowych poza granicami Polski, uwzględnione kraje najczęściej odwiedzane przez naszych rodaków.

- Od 2006 roku informacji udzieliliśmy 650 osobom. W ubiegłym roku z naszej pomocy skorzystało 21 osób. Obecnie OIK prowadzi prace nad uruchomieniem całodobowej infolinii dotyczącej przeciwdziałaniu handlu ludźmi. - Musimy na ten cel zdobyć środki finansowe, a do tego potrzebna jest dokumentacja, którą trzeba opracować. Planujemy rozpocząć jej działanie w przyszłym roku – zapowiada dyrektor OIK.

Co należy sprawdzić?

Przed wyjazdem za granicę należy sprawdzić agencję pośrednictwa pracy oraz miejsce, do którego zamierzamy się wybrać. Wszelkie wątpliwości w tej materii pomoże rozwiązać 

- Staramy się zapobiegać tego typu sytuacjom. U nas można uzyskać informacje jak uchronić się i zabezpieczyć przed niepewnymi ofertami pracy - wyjaśnia Włodzimierz Wolski, dyrektor Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Radomiu. - Przerażająca jest ludzka naiwność. Każda wątpliwość i niejasność powinna być sygnałem, że pracodawca może grać nie fair. Na szczęście, ludzie coraz rzadziej korzystają z pośredników. Polegają na bliskich znajomych, którzy sprawdzili dane miejsce - dodaje.

Firmę, która proponuje nam pracę, należy sprawdzić w rejestrze działalności gospodarczej. Wszelkiej pomocy w tym zakresie udzieli radomska placówka. Należy pamiętać, że każde prawidłowo funkcjonujące przedsiębiorstwo posiada swoją siedzibę. Kontakty z ewentualnym przyszłym pracodawcą oparte jedynie na rozmowach przez telefon komórkowy lub drogą e-mail także są podstawą do podejrzeń. Jeśli oferta dotyczy stanowiska, na które właściwie nie posiadamy kwalifikacji i nie są one wymagane, a dodatkowo kusi nas dużymi zarobkami - jest to pierwszy sygnał do tego, aby sprawdzić firmę. Przed wyjazdem należy zapoznać się z listą konsulatów i ambasad w miejscu, do którego jedziemy. Taką wiedzę zdobędziemy w punkcie konsultacyjnym przeciwdziałającym handlu ludźmi. Gdy zdecydujemy się na wyjazd, należy wiedzieć, że żaden pracodawca, pilot wyjazdu czy opiekun nie ma prawa żądać od nas dokumentów (dowodu osobistego, paszportu, prawa jazdy) celem ich przechowania.

Przed wyjazdem należy z rodziną i przyjaciółmi ustalić hasło, które będzie oznaczało, że jesteśmy w niebezpieczeństwie. Pracodawcy, którzy mają wobec nas nieczyste zamiary, często pozwalają wykonać telefon do rodziny, celem ich uspokojenia. To szansa, aby zaalarmować rodzinę o kłopotach.