Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 r. jest nowym oddziałem Muzeum Niepodległości w Warszawie. Jego siedziba o pow. blisko 700 m² mieści się naprzeciwko Cmentarza Bohaterów Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Radzyminie. Zabytkowa nekropolia przechowuje szczątki bohaterów wojny polsko-bolszewickiej oraz sierpniowych walk o Warszawę i Radzymin.
Marszałek Adam Struzik zwraca uwagę, że samorząd województwa mazowieckiego przykłada szczególną wagę do wydarzeń historycznych, które miały ogromny wpływ na kształtowanie się naszej mazowieckiej tożsamości. – W tym roku przypada 103. rocznica najważniejszych wydarzeń wojny polsko-bolszewickiej, więc dzisiejsza uroczystość jest swego rodzaju hołdem dla poległych w tej historycznej bitwie. Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Radzyminie jest przykładem dobrej i konsekwentnej współpracy między samorządami, której efekty będą służyć przyszłym pokoleniom. Przeznaczamy na ten cel prawie 5,5 mln zł.
W nowym oddziale Muzeum Niepodległości będzie prezentowana ekspozycja stała o wartości ok. 4,3 mln zł ukazująca szeroki kontekst Bitwy Warszawskiej 1920 r. oraz wojny polsko-bolszewickiej. Realizacja wystawy jest planowana w latach 2023-2024. Znajdą się tu materiały z epoki, m.in. odezwy, plakaty, zarządzenia afisze i inne dokumenty życia społecznego. Zwiedzający będą mogli zapoznać się z bogatą kolekcją malarstwa tematycznie związanego z rokiem 1920 oraz przypinkami, medalami czy odznakami, które żołnierze prezentowali na swoich uniformach w czasie konfliktu. Otwarcie wystawy jest planowane w 2024 r. Dyrektor Muzeum Niepodległości w Warszawie Tadeusz Skoczek podkreśla, że placówka będzie prowadzić również działalność edukacyjną i naukową we współpracy z innymi instytucjami. – Chcemy przybliżyć zwiedzającym tematykę związaną ze starciem stoczonym między 13 a 25 sierpnia 1920 r., a określanym w historiografii mianem osiemnastej najważniejszej bitwy w dziejach świata. Ekspozycja umożliwi spojrzenie na całe wydarzenie w kontekście dziejów Polski i świata, jak również przez pryzmat lokalny – Radzymina i jego ówczesnych mieszkańców.
Budowa siedziby Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Radzyminie jest efektem porozumienia podpisanego w 2019 r. pomiędzy samorządem Mazowsza a gminą Radzymin. Określa ono wzajemne zobowiązania dotyczące inwestycji, nieruchomości, a także współfinansowania działalności bieżącej Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Radzyminie. Pierwotnie porozumienie zakładało sfinansowanie realizacji robót budowlanych w proporcji 50 proc./50 proc., jednak z uwagi na waloryzację wynagrodzenia wykonawcy samorząd Mazowsza zwiększył swój udział. Całkowita wartość robót budowlanych to ponad 10,1 mln zł, z czego blisko 5,5 mln zł stanowią środki z budżetu województwa mazowieckiego.