Zwyczaj świecenia pokarmów pojawił się w Polsce na przełomie XIII i XIV wieku. Początkowo księża w Wielką Sobotę jeździli w tym celu po dworach, dopiero później obrzęd przeniesiono do kościoła. Zresztą dawniej święcono wszystko, co miało się znaleźć na świątecznym stole. Dziś przynosimy w koszyczku tylko jajka, specjalne wielkanocne chlebki, kawałeczek kiełbasy, odrobinę chrzanu.

Jajka na Wielkanoc nie mogą być byle jakie - do koszyczka najlepiej włożyć pisanki. Najstarsze malowane w Polsce jajka pochodzą z końca X wieku. Wzór rysowano na nich roztopionym woskiem, a następnie wkładano je do barwnika – łupin cebuli lub ochry, które nadawały im brunatnoczerwoną barwę.
 
Wielki Piątek to drugi po Wielkim Piątku dzień, kiedy nie sprawuje się mszy świętych. Główny ołtarz pozostaje obnażony. Przez cały dzień trwa adoracja Chrystusa złożonego do grobu. Wierni przychodzą do kościołów, w których kapłani błogosławią pokarmy przeznaczone na świąteczny stół - kończy się przecież czas postu.

Wieczorem rozpoczynają się obchody Wigilii Paschalnej — w myśl przepisów liturgicznych jej ceremonie należą już do Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego. Kończy się adoracja przy Grobie Pańskim. Najświętszy Sakrament zostaje przeniesiony do tabernakulum, umieszczaną w niektórych grobach figurę Chrystusa zdjętego z krzyża należy przykryć białym płótnem; tuż obok pojawia się posąg Zmartwychwstałego. Gasną światła, bo wigilia jest przecież oczekiwaniem.

Obchody zmartwychwstania Jezusa Chrystusa rozpoczynają się po zapadnięciu zmroku. Tym silniejszą wymowę zyskują obrzędy tzw. liturgii światła. Przed kościołem rozpala się ognisko, którego płomienie zostają poświęcone przez kapłana, ubranego w białe, radosne szaty. Następnie trzeba przygotować dużą, wielkanocną świecę, sporządzoną z prawdziwego wosku — tzw. paschał. Kapłan żłobi w świecy znak krzyża lub wytycza pięć punktów, umieszczając w nich duże gwoździe, symbolizujące pięć ran Jezusa. W uroczystej procesji paschał zostaje wniesiony do świątyni i umieszczony w ozdobnym świeczniku.

Liturgia słowa Wigilii Paschalnej jest wyjątkowo rozbudowana. W pełnej wersji składa się z dziewięciu czytań, przeplatanych psalmami i modlitwą. Trzecia część uroczystości poświęcona jest tajemnicom sakramentu chrztu.  Celebrans poświęca wodę chrzcielną — tradycja zaleca, aby dokonało się to przy włożeniu paschału do naczynia z wodą; tekst błogosławieństwa przypomina odradzającą moc wody. Zgromadzeni w świątyni odnawiają przerzeczenia chrzcielne i zostają pokropieni wodą święconą. Przebieg liturgii eucharystycznej nie odbiega w swym zasadniczym kształcie od typowego toku mszy świętej. Ostatnim akcentem jest wezwanie do udziału w procesji rezurekcyjnej, która w Polsce jest zwykle przenoszona na niedzielny poranek.

Na podstawie książki „Wielkanoc w polskiej kulturze” (W drodze, Poznań 1997)