Jak już zwracaliśmy uwagę w naszych wcześniejszych publikacjach uzależnienie od alkoholu nie jest jedynie problemem osoby go nadużywającej. Skutki uzależnienia odczuwają wszyscy członkowie rodziny alkoholika. Jednym z problemów bardzo często pojawiających się w takiej rodzinie jest przemoc.

W sporej grupie uzależnionych od alkoholu skłonności do agresji i przemocy pojawiają się wraz z rozwojem procesu uzależnienia. Wynikają one z nagromadzonej w człowieku złości, frustracji, irytacji, niezadowolenia i innych podobnych objawów towarzyszących chorobie alkoholowej. Do aktów agresji i przemocy w stosunku do członków rodziny dochodzi zwykle w stanie upojenia alkoholowego, ale wyzwala je również stan zespołu abstynencyjnego, kiedy to następuje spadek poziomu alkoholu w organizmie (zjawisko tzw. głodu alkoholowego. Należy zaznaczyć, że oprócz przemocy fizycznej wcale nierzadkie są także zachowania w postaci przemocy psychicznej, seksualnej  a nawet ekonomicznej. Abstynencja i terapia odwykowa są wtedy praktycznie jedynym sposobem na poradzenie sobie z takimi objawami uzależnienia. Nie jest to łatwe, bo sama osoba uzależniona na ogół nie widzi problemu, albo stara się go bagatelizować, ewentualnie usprawiedliwiać.

Znacznie trudniejsze jest jednak namówienie do terapii, leczenia i abstynencji osoby, która aktów agresji i przemocy dokonywała na najbliższych jeszcze przed powstaniem uzależnienia. Skłonności takie wynikają bowiem głównie z cech osobowościowych – dla takich osób wina leży na ogół po stronie ofiary przemocy. Samo leczenie musi skupić się wtedy na jednoczesnym leczeniu przemocy i uzależnienia. Nie wystarczy, jak w poprzednim przypadku, tylko zatrzymanie procesu picia, które powoduje na ogół ustanie skłonności do agresywnych zachowań.

W obydwu przypadkach częstymi ofiarami przemocy są dzieci. Te czasem z kolei – to też nie rzadki przypadek – odreagowują takie zdarzenia albo na młodszym rodzeństwie, bądź też na rówieśnikach. Ale alkoholizm w rodzinie wywołuje również agresję i akty przemocy u osób nie nadużywających alkoholu. Słaby alkoholik staje się sam wówczas ofiarą, zdarza się jednak także, że cierpią i inni członkowie rodziny. Generalnie emocjonalne huśtawki i popadanie w skrajne stany emocjonalne w rodzinach alkoholowych sprzyjają rozwojowi agresji i przemocy.
Znacznie rzadziej zwracamy uwagę na przemoc psychiczną w rodzinie z uzależnieniem. Przemoc fizyczna jest bowiem często widoczna na zewnątrz – pomóc wówczas mogą sąsiedzi czy inni członkowie rodziny. Przemoc psychiczna rozwija się natomiast zwykle w ciszy domowej rzeczywistości, może dlatego jest równie groźna dla całej rodziny. Ponadto przemoc psychiczna, czy zbliżona do niej przemoc ekonomiczna mogą pojawiać się także w okresach trzeźwości.

Ofiary przemocy często cierpią na rozmaite zaburzenia natury psychologicznej. Zdarza się, że popadają w depresję, ogarnia je niczym nieuzasadniony niepokój, wpadają ciągłe poczucie zagrożenia, mają niekontrolowane wybuchy płaczu, śmiechu, agresji, towarzyszy im niepewność. Strach przed sprawcą powoduje, że zachowują się nieracjonalnie.

Stosownie do definicji przyjętej przez polskich specjalistów, przemoc w rodzinie to:
- działanie lub zaniechanie podjęte w ramach rodziny przez jednego z jej członków przeciwko pozostałym
- działanie z wykorzystaniem istniejącej lub stworzonej przez okoliczności przewagi sił lub władzy
- działanie godzące w ich prawa i dobra osobiste, a w szczególności w życie i zdrowie (fizyczne czy psychiczne)
- działanie powodujące u nich szkody lub cierpienie.

Szacuje się, że Polsce liczbę osób żyjących w rodzinach z problemem alkoholowym stanowi od 3 do 4 milionów osób. Badania żon alkoholików wskazują, że blisko 80% tych kobiet doświadcza przemocy ze strony swego męża lub partnera.

W Radomiu sprawami przemocy w rodzinie zajmuje się m.in. Ośrodek Interwencji Kryzysowej, który – gdy powstawał przed 10 laty - był piątym tego typu ośrodkiem w kraju i pierwszym na Mazowszu. Przez te dziesięć lat placówka zajmowała się kilkunastoma tysiącami spraw, z których duży pakiet stanowiła właśnie pomoc ofiarom przemocy domowej, w tym właśnie przemocy związanej z uzależnieniem od alkoholu.

Ośrodek mieści się w Radomiu przy ul. Malczewskiego 20B. Skontaktować można się z nim osobiście, telefonicznie (48 362-27-45) lub mailowo (osrodek@tpd.radom.pl lub pomoc@tpd.radom.pl ).  Ośrodek jest czynny codziennie, przez 24 godziny na dobę. Konsultacje na bieżąco oraz dyżury przy telefonie zaufania 92-88 prowadzone się codziennie w godzinach 8.00 - 21.00; Konsultacji udziela zespół pracowników Ośrodka, który tworzą: psycholodzy, pedagodzy, socjolog, psychoterapeuta, prawnik wszystkie usługi prowadzone są bezpłatnie.

* * *

W naszym cyklu artykułów przybliżymy Państwu problem alkoholizmu, pokażemy wielorakie konsekwencje z nim związane, a tym samym postaramy się Państwa przekonać ,że lepiej nie sięgać po tą wątpliwą przyjemność i poprzez to uniknąć wielu nieszczęść i cierpień.

Fundacja na Rzecz Promowania Zdrowia, Sportu i Talentów

Salus Et Facultas

w ramach:

Przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym proponuje edukację publiczną z zakresu przeciwdziałania uzależnieniom w formie serii artykułów publikowanych na stronie www.radom24.pl .

Projekt współfinansowany ze środków Gminy Miasta Radom.