Dyrektor Włodzimierz Pujanek podsumowując rok 2022, podziękował za współpracę wszystkim zaangażowanym w rozwój instytucji, a przede wszystkim Samorządowy Województwa Mazowieckiego, na czele z wicemarszałkiem, Rafałem Rajkowskim.
- Od 2013 do 2020 roku bezpośrednio, jeśli chodzi o rozbudowę tej radomskiej kolekcji sztuki współczesnej, zostało wydatkowane ponad 2 mln 200 tys. zł na zwiększenie ekspozycji, z czego prawie mln zł, to były środki pochodzące z budżetu samorządu woj. mazowieckiego. Bardzo liczę, że będziemy w dalszym ciągu starać się zwiększać ekspozycje i będziemy bardzo aktywni w tej kwestii, bo takie jest oczekiwanie moje i dyrekcji. Plany na przyszły rok są bardzo ciekawe, a dodam, że prowadzimy zakrojone prace w kwestii rozbudowy Elektrowni, aby taka instytucja mogła funkcjonować jeszcze szerzej niż obecnie - mówił wicemarszałek Rafał Rajkowski.
Zbiory Mazowieckiego Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia w Radomiu w 2022 roku dzięki wsparciu finansowemu z programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Narodowe Kolekcje Sztuki Współczesnej”, wzbogaciły się o 15 dzieł 10 współczesnych polskich artystów: Ryszarda Waśki, Andrzeja Dłużniewskiego, Zdzisława Sosnowskiego, Mirosława Filonika, Janusza Bałdygi, Moniki Drożyńskiej, Pawła Bownika, Karola Radziszewskiego, Izabeli Chamczyk i Martyny Czech.
Dzieła zostały zakupione za łączną sumę 220 000 zł, z czego dotacja z Ministerstwa wyniosła 150 000 zł, natomiast wkład własny został zapewniony przez Samorząd Województwa Mazowieckiego.
Łukasz Rudecki, wicedyrektor Elektrowni, przedstawił plany na przyszły rok, które prezentujemy poniżej, a o tym, w jaki sposób nowo zakupione prace wzbogacą kolekcję w instytucji, opowiedział Romuald K. Bochyński.
Zakupione w 2022 roku dzieła doskonale wpisują się w strategię rozbudowy kolekcji Elektrowni, niektóre z nich są szczególnie ważne dla sztuki i kultury polskiej. Reprezentują także różne dyscypliny, praktyki i postawy artystyczne. Wszystkie też budują nowe relacje i konteksty z pracami znajdującymi się już w kolekcji. Zakup tych prac wprowadza nowe wątki i jakości do kolekcji, zwiększając tym samym jej atrakcyjność. Głównym celem obecnych zakupów jest też ukazanie pewnej ciągłości i atrakcyjności postawy artystycznej, wyrosłej z ducha awangardy, która, co oczywiste, przejawia się w innych językach w twórczości już trzech pokoleń - usłyszeliśmy na dzisiejszej konferencji.
- W tych trudnych czasach dla kultury i nie tylko, cieszymy się, że mamy takie wsparcie, ale również jestem zadowolona z programów dla najmłodszych, w tym "Kultura za złotówkę", z której skorzystało już 120 tys. uczniów na terenie całego woj. mazowieckiego, a w regionie radomskim największą popularnością cieszyło się właśnie Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia, które odwiedziło 8,6 tys. uczniów - dodała wicedyrektor Wioletta Kotkowska.
Zakup proponowanych prac realizuje ważne cele strategiczne:
1. rozbudowę reprezentacji neoawangardy, poszerzanie spektrum jej problematyki
2. rozbudowę działu fotografii i nowych mediów
3. rozbudowę reprezentacji polskiej sztuki lat 90., a także pokazanie twórczości artystów debiutujących po 2000 roku.
Pierwszy i drugi z tych celów są jednocześnie realizowane poprzez zakupy zwartego czasowo zespołu fotografii – reprezentujących bardzo wysoki poziom artystyczny - często emblematycznych dla polskiego (trans)medializmu lat 70., ukazujących szerokie spektrum postaw krytyczno-analitycznych czy też analityczno-konceptualnych wobec mediów fotografii i raczkującego wtedy video.
W tym zestawie mieszczą się ikoniczne dla polskiej sztuki tego okresu prace Ryszarda Waśki czy Andrzeja Dłużniewskiego Zostały też zarysowane inne postawy, uzewnętrzniane innym językiem – postawy krytyczne wobec kultury masowej (Zdzisław Sosnowski). Podkreślenia wymaga fakt, ze wspomniane prace są zarówno reprezentatywne dla twórczości ich autorów dekady lat 70., ale także dla obrazu polskiej fotografii progresywnej tego okresu.
W grupie fotografii znajdują się też prace młodszych artystów, urodzonych po 1980 roku – Karola Radziszewskiego i Pawła Bownika. Pierwszy z nich porusza problem obecności twórców polskiej neoawangardy na światowym rynku sztuki współczesnej, krytycznie odnosząc się mechanizmów nim rządzących, które wg artysty są dla twórców tworzących w latach 70. w państwach Europy Środkowo-Wschodniej wykluczające.
Z kolei Bownik porusza kwestie ekologiczne, zwracając uwagę na konieczność ochrony przyrody i coraz większą ilość gatunków wymierających, które następne pokolenia będą mogły oglądać tylko dzięki dokumentacji. Po raz pierwszy od wielu lat zakupiono też filmy – tym razem dwa filmy autorstwa Izabeli Chamczyk, pierwszy z nich porusza problem relacji między twórcą a światem instytucji upowszechniania kultury, drugi natomiast jest zapisem performensu autorki w irańskiej galerii.
Oprócz fotografii zakupiono też 2 kompozycje rzeźbiarskie, pierwsza z nich to praca Mirosława Filonika, będąca autorską rekonstrukcją w skali 1:10 niezachowanego oryginału z lat. 80., charakterystycznego dla dominującego wtedy nurtu nowej ekspresji. Kompozycja Bałdygi pochodzi z lat 80. i wykorzystuje potencjał znaczeniowy popularnych znaków i figur, w tym przypadku jest to praca na schemacie krzyża greckiego.
Do kolekcji trafiły też makatki Moniki Drożyńskiej, w których artystka porusza doświadczenie lockdownu z czasu pandemii, a także zajmuje się problem percepcji poezji wieszczów we współczesnym społeczeństwie. Do działu malarstwa nabyto dwa obrazy Martyny Czech, najmłodszej w gronie zakupionych, która w ekspresyjny sposób przenosi na płótno świat swoich emocji.
Dzieła będzie można oglądać do końca 2022 roku.
Plan wystaw 2023 rok
Wystawa trzech artystów: Dawid Czycz, The United States of Happiness, Monika Chlebek, Lato w zimie, Wiktor Gałka, Kwiaty w moim ogrodzie zakwitły, ich piksele pachną wyraźnie, czynna od 10.02 – 12.03.2023 roku, kurator wystawy Paweł Witkowski
Norbert Delman, Grota, czynna od 24.03 – 28.05.2023 roku, kurator wystawy Paweł Witkowski
Wystawa Wszystko widzę jako sztukę, czynna od 1.04 – 4.06.2023 roku, kurator wystawy Ewa Solarz
Wystawa Sport Games, czynna od 17.06 – 10.09.2023 roku, kuratorzy: Łukasz Rudecki, Paweł Witkowski
Katarzyna Kukuła, Heil Smile! O tym jak uśmiechałam się, a było mi do płaczu, czynna od 22.09 – 29.10.2023 roku, kurator wystawy Paweł Witkowski
Ryszard Grzyb, W samym środku życia jest malarstwo, czynna od 29.09 – 19.11.2023 roku, koordynator wystawy Mariusz Jończy
Wystawa Laureata Kompasu Młodej Sztuki, czynna od 10.11 .2023 roku – 7.01.2024 roku, kurator wystawy Paweł Witkowski
Alicja Panasiewicz. ś//ć, czynna od 1.12.2023 roku – 14.01.2024 roku, kurator wystawy Romuald Krzysztof Bochyński