ZUS przyznał już prawo do ponad 63 tys. rodzicielskich świadczeń uzupełniających. Pieniądze wypłacają także mazowieckie oddziały ZUS. Najwięcej, bo aż 1715 świadczeń, płocki oddział ZUS (obszar działania to północna część województwa). Trzy warszawskie oddziały przyznały prawo do 1328 emerytur matczynych, radomski (południowa część) 1170, a siedlecki (wschodnia) 667. Łącznie mazowieckie placówki ZUS wypłacają 4880 rodzicielskich świadczeń uzupełniających.

Zdecydowana większość matek (a także kilku ojców) w województwie, którzy złożyli w ZUS wniosek o świadczenie, to osoby w wieku 60-69 lat (4 590 z 5 480), ale zdarzały się również dużo starsze, tzn. z przedziału od 90 do 99 lat (14 osób). Z analizy złożonych wniosków wynika również to, że większość wychowała czworo dzieci, czyli ustawowe minimum (2 976 z 5 480). Pojawiły się jednak także osoby, które zadeklarowały nawet więcej niż dziewięcioro dzieci. Nie były to pojedyncze przypadki, bo tak liczne potomstwo zgłoszono w województwie aż 124 razy.

Dla kogo matczyna emerytura

Potocznie o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym mówi się „matczyna emerytura”, jednak ubiegać się o nie mogą zarówno matki, jak i ojcowie. Ma ona zapewnić niezbędne środki finansowe, dzięki którym nie będą musieli obawiać się o swoją przyszłość. Przyznawana jest na wniosek przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ewentualnie przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, jeśli rodzic posiada okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników.

- Rodzicielskie świadczenie uzupełniające może otrzymać matka, która urodziła i wychowała co najmniej czworo dzieci, a w przypadku jej śmierci albo porzucenia dzieci – ojciec. Dzieci nie muszą być biologiczne, mogą być adoptowane bądź współmałżonka - informuje Piotr Olewiński, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa mazowieckiego.

Dodatkowe kryteria, aby otrzymać świadczenie, to: ukończenie wieku emerytalnego (kobiety 60 lat, mężczyźni 65 lat), brak środków niezbędnych do życia oraz obywatelstwo polskie lub prawo pobytu. Ważny warunek, który również należy spełnić, to posiadanie polskiego obywatelstwa lub prawa pobytu na terytorium RP – jeżeli jest się obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (Islandii, Liechtensteinu, Norwegii i Szwajcarii). Jeśli natomiast o świadczenie ubiegają się cudzoziemcy spoza UE i EFTA, muszą legalnie przebywać na terytorium Polski.

Istnieją jednak sytuacje, w których przyznanie świadczenia jest niemożliwe. Dzieje się tak wtedy, gdy rodzic ma prawo do emerytury lub renty albo jeśli został tymczasowo aresztowany lub odbywa karę pozbawienia wolności, ale nie dotyczy to pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Z oczywistych względów świadczenia nie otrzyma też osoba, którą sąd pozbawił władzy rodzicielskiej lub ją ograniczył umieszczając dziecko w pieczy zastępczej. Będzie tak także w przypadku rodzica, który na długi czas zrezygnował z wychowywania dzieci.

Maksymalnie 1250,88 zł brutto

Rodzicielskie świadczenie uzupełniające wynosi maksymalnie tyle, ile emerytura minimalna (obecnie 1250,88 zł brutto). Jeżeli ktoś nie pobiera emerytury, to otrzyma właśnie 1250,88 zł. Natomiast Ci, których emerytura jest niższa niż emerytura minimalna, otrzymają dopełnienie do tej kwoty. Jeżeli więc obecna emerytura wynosi np. 800 zł, to zostanie ona podwyższona o 450,88 zł, czyli do 1250,88 zł. Osoby, których obecne świadczenia są wyższe niż emerytura minimalna, nie będą mogły skorzystać z rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. Wypłata matczynej emerytury przysługuje od pierwszego dnia miesiąca, w którym Prezes ZUS wyda decyzję w danej sprawie.

ZUS pomaga

Na salach obsługi czekają przeszkoleni pracownicy, którzy poza udzielaniem szczegółowych informacji pomagają także w wypełnieniu wniosków i oświadczeń. Dokumenty można składać w placówkach ZUS lub KRUS (w przypadku osób posiadających okresy ubezpieczenia rolniczego). Wniosek powinien zawierać m.in. dane osobowe, PESEL lub nr dowodu osobistego bądź paszportu, datę urodzenia, miejsce zamieszkania, wskazanie świadczenia o które się ubiegamy i sposób jego wypłaty oraz podpis. Do wniosku należy dołączyć: akty urodzenia dzieci lub orzeczenia sądu o powierzeniu sprawowania pieczy zastępczej, numery PESEL dzieci oraz oświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej, majątkowej oraz innych okolicznościach niezbędnych do przyznania świadczenia. Należy też zaznaczyć czy posiadało się przerwy w wychowywaniu dzieci, jak długie oraz podać ich przyczynę. Gdy wnioskodawcą jest ojciec trzeba podać także datę śmierci matki lub porzucenia przez nią dzieci. Okoliczności przedstawione w oświadczeniu mogą być potwierdzone np. zaświadczeniami z urzędu skarbowego czy urzędu gminy.