Wcześniejsi emeryci i renciści, którzy w 2020 r. pracowali zawodowo, powinni do 1 marca powiadomić ZUS o osiągniętych w ubiegłym roku przychodach oraz o wybranym przez siebie systemie rozliczeniowym – miesięcznym lub rocznym - w zależności od tego, co jest korzystniejsze dla świadczeniobiorcy.

Przychody rozlicza się na podstawie zaświadczenia pracodawcy zatrudniającego emeryta lub rencistę. Osoby opłacające składki same za siebie (np. prowadzący działalność gospodarczą) powinny przedstawić oświadczenie o wysokości przychodu. Za przychód uważa się wtedy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Zaświadczenie lub oświadczenie należy dostarczyć do oddziału ZUS, który wypłaca emeryturę lub rentę.

W przypadku nieprzekazania do urzędu powyższych informacji ZUS może zawiesić wypłatę świadczenia, a nawet zażądać zwrotu niesłusznie pobranych pieniędzy. Dzieje się tak, ponieważ osiągany przez emeryta lub rencistę przychód może wpływać na zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia.

Ile można dorobić?

Zmniejszeniu podlega wcześniejsza emerytura i renta, gdy uzyskany przychód jest większy niż 70 procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kraju. Do zawieszenia świadczenia dochodzi wówczas, gdy przychód przekroczy górną kwotę graniczną, tzn. 130 procent przeciętnego wynagrodzenia.

W 2020 r. kwoty te kształtowały się następująco:

- 1-2/2020. 70% - 3 452,20 zł, 130% - 6 411,10 zł
- 3-5/2020. 70% - 3 639,10 zł, 130% - 6 758,20 zł
- 6-8/2020. 70% - 3 732,10 zł, 130% - 6 931,00 zł
- 9-11/2020. 70% - 3 517,20 zł, 130% - 6 531,90 zł
- 12/2020. 70% - 3 618,30 zł, 130% - 6 719,70 zł
Roczna kwota przychodu. 70% - 43 187,90 zł, 130% - 80 205,20 zł

Gdy przekroczony zostaje próg 70 procent przeciętnego wynagrodzenia, świadczenie zmniejsza się o kwotę przekroczenia, maksymalnie zaś (gdy kwota przekroczenia jest wyższa niż kwota maksymalnego zmniejszenia) o kwotę:

- w okresie 1-2/2020

* 599,04 zł dla emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
* 449,31 zł dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy;
* 509,22 zł dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.

w okresie 3-12/2020

* 620,37 zł dla emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
* 465,31 zł dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy;
* 527,35 zł dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.

Osoba na powszechnej emeryturze dorabia bez ograniczeń

Emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, a także osoby, które pobierają z ZUS renty dla inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy pozostaje w związku ze służbą wojskową oraz renty rodzinne przysługujące po osobach uprawnionych do tych świadczeń, mogą zarobkować bez ograniczeń. Oznacza to także, że nie muszą powiadamiać ZUS o osiąganych zarobkach.