ZUS opracował raport, w którym przeanalizował dane z dokumentów ZUS RUD przekazanych od 1 stycznia do 30 września 2021 r. "Od 1 stycznia 2021 roku przepisy Tarczy Antykryzysowej wprowadziły obowiązek informowania ZUS o umowach o dzieło. Dzięki temu państwo ma wiedzę na temat zawieranych w Polsce tego rodzaju umów" - komentuje raport profesor Gertruda Uścińska, prezes ZUS.

Mazowieckie niekwestionowanym liderem

Umowę o dzieło zgłosiło w naszym regionie 14 791 podmiotów i jest to 25% wartości dla całego kraju. Z kolei wykonawców tych umów było u nas 78 210, co stanowi prawie 28% ogółu. Wielu pomyśli, że taka przewaga może wynikać choćby z liczby ludności województwa mazowieckiego. Dane ZUS przeczą jednak temu wyjaśnieniu. Jeśli przeanalizujemy liczbę podmiotów zgłaszających umowy o dzieło w przeliczeniu na 10 tys. płatników składek, to uda się wyeliminować czynnik zaburzający porównania. Okaże się wtedy, ze w województwie mazowieckim na 10 tys. płatników jest aż 380 podmiotów składek, które zgłosiły umowy o dzieło. Jest to wciąż zdecydowanie najwyższa wartość w kraju.

Aglomeracja warszawska w kontrze do pozostałych regionów Mazowsza

25% podmiotów zgłaszających umowy o dzieło dotyczy województwa mazowieckiego. Podział na poszczególne tereny nie pozostawia jednak złudzeń co do tego, że to aglomeracja warszawska odpowiada za tak wysoką wartość. Jeśli zsumować dane dla trzech warszawskich oddziałów ZUS, to dowiemy się, że odpowiadają one za niespełna 22% (12861 podmiotów). Z kolei zaledwie 3,34% to wartości dotyczące oddziałów ZUS w Płocku, Radomiu i Siedlcach. Statystyki dla tych terenów to odpowiednio 974 podmioty (1,67%), 502 podmioty (0,86%) oraz 454 podmioty (0,78%).

Miliony umów o dzieło to mit

Szefowa ZUS podkreśla, że zgromadzone w rejestrze informacje będą wykorzystywane do celów statystyczno-analitycznych, także do badania kierunków rozwoju przedsiębiorczości. "Nasze analizy pokazują, że wbrew przypuszczeniom w Polsce nie zawiera się rocznie kilku milionów umów o dzieło. Od 1 stycznia do 30 września 2021 r. przekazano 796,3 tys. dokumentów ZUS RUD. Dotyczyły one ponad 1,2 mln umów o dzieło" - mówi prof. Uścińska. Jak dodaje, najwięcej umów zawarto w sierpniu oraz we wrześniu. Z kolei największą grupą wykonawców umów o dzieło to osoby w wieku 30–39 lat. "Co ciekawe najwięcej osób zgłosili płatnicy składek, których działalność to edukacja. Umowy o dzieło najczęściej zawierano na nie dłużej niż 9 dni” – mówi prezes ZUS.

Od stycznia do września 2021 r. zgłoszono 267,9 tys. wykonawców umów o dzieło. Więcej wśród nich było mężczyzn niż kobiet. Najwięcej wykonawców umów o dzieło było z województwa mazowieckiego, najmniej z opolskiego.

Od stycznia do września 60,7 tys. podmiotów zgłosiło umowy o dzieło. Największą grupę stanowili płatnicy składek zarejestrowani w ZUS. 58,5 tys. z nich zgłosiło umowy o dzieło od stycznia do września 2021 r. Stanowili więc 96,42% podmiotów, które to zrobiły. Osób fizycznych, które zgłosiły do ZUS umowę o dzieło, a nie są płatnikami składek, było 1209. Jest to 1,99% ogółu zgłaszających.

Edukacja i kultura

W raporcie uwzględniono również wykonawców umów o dzieło według rodzaju działalności płatników składek w klasyfikacji PKD. Najwięcej osób zgłosili płatnicy składek, których działalność to edukacja. Na dalszych miejscach są: działalność organizacji członkowskich oraz działalność twórcza związana z kulturą i rozrywką oraz działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo, programów telewizyjnych, nagrań dźwiękowych i muzycznych.