Coraz więcej osób - zarówno młodych jak również tych starszych - ma konto w banku, korzysta z kart płatniczych oraz specjalnych aplikacji na telefony komórkowe. Obecnie około 75% klientów ZUS otrzymuje świadczenia emerytalno-rentowe bezpośrednio na rachunek bankowy – mówi prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Finanse Polaków stają się bardziej cyfrowe. Coraz częściej robimy przelewy przez Internet, za zakupy płacimy kartą lub telefonem. Oznacza to oszczędność czasu, większe bezpieczeństwo i wygodę. Obrót bezgotówkowy jest także bezpieczniejszy w kontekście zagrożeń biologicznych. Światowa Organizacja Zdrowia rekomenduje go z uwagi na mniejsze ryzyko przenoszenia bakterii i wirusów. Za tymi trendami podążają także seniorzy. Od kilkunastu lat wypłaty świadczeń na rachunki bankowe stopniowo rosną. Jeszcze w 2005 roku było ich nieco ponad 40%, a w 2008 roku – połowa.

Najczęściej na zachodzie i w większych miastach

Przelewy bankowe najczęściej wybierają mieszkańcy zachodniej Polski oraz większych miast. Średnia dla całego kraju to 74,2%. W województwie mazowieckim bywa z tym różnie. W aglomeracji warszawskiej wskaźnik ubankowienia jest wyższy niż średnia ogólnopolska – wynosi ponad 77%. Poniżej średniej, ale niewiele, jest płocki oddział ZUS, który wypłaca emerytury i renty na konta bankowe w niemal 70%. We wschodniej części województwa (siedlecki oddział ZUS) wskaźnik ten wynosi 67%, a w południowej (region radomski) niecałe 62%.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych we współpracy z instytucjami finansowymi od wielu lat zachęca świadczeniobiorców do korzystania z bezgotówkowych form wypłaty świadczeń – podkreśla profesor Gertruda Uścińska.

Na ubankowieniu zyskują przede wszystkim seniorzy, bo przelew emerytury zwiększa przede wszystkim ich bezpieczeństwo finansowe, osobiste i zdrowotne, co jest szczególnie ważne właśnie teraz – podkreśla Rzecznik Komendanta Głównego Policji.

Trudniej oszukać metodą „na wnuczka”

Wypłata świadczeń na rachunek bankowy jest rozwiązaniem bezpiecznym. Ogranicza ryzyko kradzieży środków w wyniku oszustw znanych jako metoda „na wnuczka” czy „na policjanta”. Gotówka dostarczana bezpośrednio do domu, w pełnej wysokości, naraża seniorów na niebezpieczeństwo kradzieży lub oszustwa.

Jest bezpieczniej, gdy nie trzymamy gotówki w domu. Również nie nosząc gotówki przy sobie, a płacąc w sklepie kartą zmniejszamy ryzyko, że ktoś nam te pieniądze ukradnie – przestrzega Rzecznik Komendanta Głównego Policji insp. Mariusz Ciarka.

Z policyjnych danych wynika, że każdego roku tysiące starszych osób traci w wyniku różnych przestępstw miliony złotych. Są to jednak tzw. przestępstwa stwierdzone, wprowadzone do systemu i odpowiednio opisane. Rzeczywista skala problemu, a także wartość strat mogą być znacznie wyższe.

Oszuści wykorzystują łatwowierność, brak czujności, a także dobre serce i chęć pomocy. Osoby starsze i samotne dają się oszukać, bo łakną kontaktu z drugim człowiekiem, chcą czuć się potrzebne, a osoby podszywając się pod członków ich rodziny czy funkcjonariuszy policji, doskonale to wykorzystują. Oszuści uczą się wykorzystywać łatwowierność i brak czujności zwłaszcza starszych i samotnych osób, grają na ich uczuciach i potrafią nimi manipulować. Przestępcy nie ustępują w bezprawnych działaniach nawet w czasie pandemii. Jest to szczególnie dotkliwe, ponieważ bardzo często seniorzy w wyniku działania oszustów tracą oszczędności całego życia – podkreśla insp. Mariusz Ciarka.

Równoległe prowadzenie kampanii edukacyjnych i promocyjnych kierowanych zarówno do seniorów jak i do osób aktywnych zawodowo nt. korzyści wynikających z korzystania z konta płatniczego oraz dostępnych instrumentów płatniczych powinno wpłynąć na podniesienie poziomu wiedzy nt. funkcjonowania usług i produktów finansowych.

Sposób odbioru świadczenia można zmienić w każdej chwili

ZUS wypłaca pieniądze na dwa sposoby. Może to być przelew na konto w banku lub wizyta listonosza, czyli gotówka do rąk własnych. Każdy klient ZUS samodzielnie wybiera formę comiesięcznego odbioru pieniędzy na etapie składania wniosku o konkretne świadczenie. W trakcie pobierania emerytury bądź renty można oczywiście zmienić zdanie i wskazać konto bankowe zamiast operatora pocztowego. Wystarczy wypełnić „Wniosek o zmianę danych osoby zamieszkałej w Polsce (formularz ZUS EZP)”.