Czym jest deklaracja PIT?

PIT, czyli podatek dochodowych od osób fizycznych (z ang. Personal Income Tax), jest obligatoryjnym świadczeniem na rzecz Skarbu Państwa. Obowiązek płacenia tego podatku spoczywa na każdej osobie fizycznej, która wykazała w danym roku podlegające opodatkowaniu przychody. Mogą one pochodzić z różnych źródeł, np. z prowadzonej działalności gospodarczej, z tytułu pracy, z emerytury, renty czy sprzedaży lub wynajmu nieruchomości.

W mowie potocznej pojęcia PIT często używa się w odniesieniu do samej deklaracji, jaką podatnicy mają obowiązek złożyć w odpowiednim urzędzie skarbowym. Współcześnie funkcjonuje ona nie tylko w postaci standardowego druku, ale i formularza w formie elektronicznej.

Złożenie zeznania podatkowego jest obligatoryjne. Podatnik musi posłużyć się do tego odpowiednim drukiem, który odpowiada źródle jego przychodów oraz wybranej formie opodatkowania. Co więcej, formularz musi dostarczyć przed upływem wyznaczonego terminu. W przypadku PIT-ów za 2023 rok upływa on 30 kwietnia 2024 r.

Każde, nawet jednodniowe opóźnienie w złożeniu deklaracji może wiązać się z konsekwencjami karno-skarbowymi, w tym m.in. nałożeniem grzywny. W przypadku opóźnienia warto jak najszybciej skorzystać z instytucji tzw. czynnego żalu.

W praktyce sprowadza się do złożenia druku PIT-28 wraz z odpowiednim dokumentem, który stanowi zawiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego, czyli niedotrzymaniu terminu złożenia deklaracji podatkowej.

Kto składa PIT-28?

PIT-28 jest jednym z najpowszechniejszych rodzajów formularzy. Składają go ci podatnicy, którzy zdecydowali się na system opodatkowania w postaci ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz uzyskali je w wyniku:

• prowadzenia działalności gospodarczej (działalność pozarolnicza);

• rolniczego handlu detalicznego;

• sprzedaży przetworzonych produktów rolnych (w przypadku, gdy pochodzą one z własnych upraw, chowu czy hodowli);

• prywatnego najmu, podnajmu, dzierżawy lub poddzierżawy (w przypadku najmu prywatnego od 2023 roku ryczał dla przychodów ewidencjonowanych jest jedyną możliwą formą opodatkowania).

Należy zaznaczyć, że przychody te nie mogą przekraczać 2 mln euro. Kwotę oblicza się na podstawie średniego kursu waluty opublikowanego przez Narodowy Bank Polski.

Co ważne, osoby te są zobowiązane do wcześniejszego zgłoszenia takiej formy opodatkowania, najpóźniej do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu uzyskania przychodu (bądź do końca roku podatkowego, jeśli przychód miał miejsce w grudniu).

Więcej informacji na temat PIT-u 28, stawek ryczałtu oraz terminów składania zeznań podatkowych można znaleźć pod adresem internetowym www.pit.pl/pit-2.

Ryczałt ewidencjonowany – na czym polega ten system opodatkowania?

Ryczałt ewidencjonowany to jeden z systemów opodatkowania, który znacznie różni się od podatku na zasadach ogólnych i podatku liniowego. W jego przypadku podstawą opodatkowania jest przychód, a nie dochód. W praktyce oznacza to, że od kwoty przychodu nie można odliczyć kosztów jego uzyskania.

Taka forma opodatkowania bywa korzystna ze względu na uproszczoną księgowość oraz niższą stawkę podatku. Warto zaznaczyć, że stawki podatku ryczałtowego nie są takie same w przypadku każdej osoby. Ich wysokość jest zależna od rodzaju działalności, jaką prowadzi podatnik. W zeznaniach za 2023 rok stawki te mieszczą się w granicach od 2% do 17%.

Przykładowo osobę, która generuje przychody w związku z wykonywaniem wolnego zawodu, obowiązuje stawka 17%, natomiast podatnika wykazującego przychody z tytułu świadczenia usług – 15%.

PIT-28 a ulgi i odliczenia

Ci, którzy zdecydowali się na rozliczenie w formie ryczałtu, mają do dyspozycji ograniczony zakres ulg oraz odliczeń. Nie obowiązują ich m.in. ulga prorodzinna i preferencyjne opodatkowanie dochodów z IP BOX.

Z tego względu takie rozwiązanie może być mało korzystne np. dla niektórych specjalistów IT. W przypadku rozliczania podatkiem liniowym lub na zasadach ogólnych i po spełnieniu określonych wymagań mogą oni skorzystać z ulgi IP BOX, aby płacić 5% podatku dochodowego np. gdy sprzedają prawa do stworzonego oprogramowania.

W niektórych przypadkach ryczałtowcy mogą natomiast skorzystać z takich ulg jak: ulga na internet, rehabilitacyjna, termomodernizacyjne czy ulga z tytułu wpłaty na IKZE.

Jak złożyć PIT-28?

Zeznanie podatkowe PIT-28 w standardowej papierowej formie można złożyć stacjonarnie w odpowiednim urzędzie skarbowym. Obecnie coraz więcej osób decyduje się jednak dostarczyć druk w formie elektronicznej.

Jest to najszybsza i najwygodniejsza metoda. Dodatkowo pozwala ona m.in. na szybszy zwrot zwrotu nadpłaty podatku. Podatnicy, którzy chcą rozliczyć się z fiskusem online, mogą zrobić to za pośrednictwem:

• usługi Twój e-PIT (z wyjątkiem podatników prowadzących działalność gospodarczą z przychodem opodatkowanym ryczałtem);

• systemu e-Deklaracje;

• prywatnych programów dostępnych online.

Należy pamiętać, że w przypadku korzystania z usługi Twój e-PIT, np. do rozliczenia przychodów z najmu, konieczne jest sprawdzenie poprawności informacji wprowadzonych przez Ministerstwo Finansów. Oprócz tego osoba składająca PIT-28 musi samodzielnie zaakceptować wniosek.

Z kolei korzystając z darmowego oprogramowania takiego jak np. e-pity, podatnik ma możliwość przejścia przez każdy etap uzupełnienia deklaracji wraz z pomocą generowanych przez program wskazówek. Warto zaznaczyć, że oprogramowanie uwzględnia zmiany wynikające z Polskiego Ładu.

Ponadto w poszczególnych przypadkach podatnik jest zobowiązany złożyć zeznanie podatkowe wraz z odpowiednim załącznikiem:

• PIT-28B – stosuje się go dla podmiotów wykazujących przychody z działalności spółek jawnych lub cywilnych (rozliczenie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych);

• PIT/D – rozliczanie ulg budowlanych nabytych w ubiegłych latach;

• PIT-2K – rozliczanie ulgi odsetkowej od zobowiązania na cele mieszkaniowe.