Proces starzenia się społeczeństw jest widoczny w całej Unii Europejskiej. Z danych GUS wynika, że w Polsce, w tym na Mazowszu nieustająco się pogłębia. W ubiegłym roku tzw. wskaźnik starości demograficznej (określający udział osób starszych w ogólnej liczbie ludności) dla naszego województwa wyniósł 18,1 proc., podczas gdy rok wcześniej – 17,7 proc.

Jednocześnie „senior” coraz częściej brzmi dumnie. Osoby starsze starają się być aktywne, szukać nowych pasji, zdobywać wiedzę. Niekiedy dopiero w jesieni życia realizują odkładane przez lata marzenia. Popularne stały się Uniwersytety III Wieku, kluby seniora oraz inne sposoby integrowania się i realizowania zainteresowań. Bazę takich organizacji można znaleźć na stronie: http://mcps.com.pl/polityka-senioralna/.

– W tym trudnym dla nas wszystkich czasie życzę seniorom przede wszystkim zdrowia i tego, by jak najdłużej mogli zachować swoją aktywność. Życzę też cierpliwości do przetrwania pandemii – mówi członek zarządu województwa Elżbieta Lanc. – Mam nadzieję, że ci poszukujący nowych zajęć, odnajdą się w organizowanych przez nas internetowych inicjatywach. A tym samotnym, potrzebującym wsparcia posłużą telefony zaufania i inne rodzaje pomocy, na które przeznaczamy środki z budżetu Mazowsza.

Zablokowani przez pandemię

Działania wielu starszych osób ograniczyła najpierw wiosną, a teraz ponownie jesienią pandemia wirusa covid-19. To właśnie ci najbardziej aktywni mocno odczuwają zamknięcie w domach. Nie odbywa się wiele zajęć, w których na co dzień brali udział. Część inicjatyw przeniosła się do przestrzeni internetowej, ale nie wszyscy są w stanie z tego korzystać.

Teraz osoby starsze – te mniej sprawne, samotne, ale i te dotychczas aktywne – jeszcze bardziej potrzebują pomocy, by przejść kryzys związany z separacją.

Telefoniczne wsparcie dla seniorów

Na Mazowszu nie brakuje organizacji, które dzięki wsparciu z budżetu województwa, prowadzą nie tylko zajęcia aktywizujące osoby starsze, ale też wsparcie w postaci organizacji wolontariatu czy prowadzeniu telefonów zaufania.

Stowarzyszenie Uniwersytetu Trzeciego Wieku im. Janiny Czaplickiej w Płocku prowadzi w wyznaczonych dniach i godzinach telefon zaufania dla seniorów „Serce w telefonie” – tel. 661 407 727. W poniedziałki, środy i czwartki między 11:00 a 14:00 osoby samotne, potrzebujące wsparcia w chorobie lub pomocy w trudnej sytuacji życiowej mogą liczyć na rozmowę z innymi seniorami (wolontariuszami), psychologiem lub prawnikiem.

Telefon prowadzony jest w ramach projektu „Apetyt na Życie – Aktywni Seniorzy na Mazowszu”, skierowanego do mieszkańców województwa mazowieckiego, którzy osiągnęli co najmniej 55. rok życia. Projekt uzyskał dofinansowanie z budżetu województwa mazowieckiego w ramach konkursu przeprowadzonego przez MCPS. 

Również Fundacja im. Lesława A. Pagi z siedzibą w Warszawie prowadzi telefon zaufania „Nie jesteś sam”. Bezpłatna infolinia – tel. 800 171 800 to zdalne wsparcie dla samotnych, niewychodzących z domu seniorów, potrzebujących rozmowy, zwłaszcza w okresie pandemii, która jest dla nich szczególnie trudnym czasem. W sytuacji kryzysu psychicznego seniorzy oraz członkowie ich rodzin mogą również skorzystać z czatu on-line na stronie: https://paga.org.pl/programy/seniorzy-4- 0/. Porad psychologicznych udzielają psychoterapeuci m.in. z Fundacji Pomocy Psychologicznej Pracownia Dialogu.

Bezpłatna infolinia czynna jest w poniedziałki w godz. 9.00-14.00 oraz godz. 15.00-19.00, we wtorki – w godz. 13.00-15.00, w środy – w godz.12.00-15.00, w czwartki – w godz. 9.00-17.00 i w piątki – w godz. 14.00-20.00. Porady dotyczące profilaktyki zdrowia odbywają się we wtorki i środy w godz. 15.00-17.00 i udziela ich m.in. lek. Małgorzata Ponikowska, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Telefon prowadzony jest w ramach projektu „SENIORZY 4.0”, który otrzymał dofinansowanie ze środków budżetu województwa mazowieckiego (w ramach konkursu przeprowadzonego przez MCPS).

Posiłki dla najbardziej potrzebujących

Z myślą o seniorach i o osobach niesamodzielnych, wymagających obecnie szczególnej troski i opieki, powstał projekt zapewniający im codzienne posiłki. 1400 osób, korzystających z pomocy lokalnych ośrodków pomocy społecznej bądź powiatowych centrów pomocy rodzinie, będzie mogło przez najbliższy miesiąc codziennie liczyć na główny posiłek: zupę i drugie danie oraz owoc.

Taką pomoc otrzymają mieszkańcy 11 powiatów województwa mazowieckiego: białobrzeskiego, kozienickiego, legionowskiego, otwockiego, płockiego i miasta Płock, pruszkowskiego, radomskiego i miasta Radom, siedleckiego i miasta Siedlce, sochaczewskiego, węgrowskiego oraz wołomińskiego.

Na ten cel Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej przeznaczyło w ramach środków z budżetu województwa kwotę 1,5 mln zł.

V Sejmik Senioralny Województwa Mazowieckiego

Od kilku lat seniorzy z Mazowsza mieli okazję dyskutować podczas obraz sejmiku senioralnego. W tym roku w trosce o uczestników wydarzenie to zmieniło formułę i 16 listopada odbędzie się on-line. Będzie bezpłatne i łatwo dostępne (link do spotkania będzie w dniu wydarzenia na stronie: http://mcps.com.pl/informacje-prasowe/v-sejmik-senioralny-wojewodztwa-mazowieckiego-spotkanie- on-line/).

W tym roku głównym tematem są zmiany klimatyczne – ich przyczyny i skutki, w tym wpływ na jakość życia osób starszych. Nie zabraknie też nawiązania do aktualnego problemu: zagrożeń wirusowych w kontekście zmian klimatu. Wykłady poprowadzą prof. Paweł Rowiński – wiceprezes PAN, dr hab. Egbert Piasecki – kierownik Laboratorium Wirusologii Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda PAN, oraz Anna Desogus – z Ambasady Czystej Planety.

Jak co roku, spotkanie adresowane jest do osób starszych z terenu województwa mazowieckiego – w szczególności do przedstawicieli rad seniorów, uniwersytetów trzeciego wieku, organizacji pozarządowych, klubów seniora, instytucji, które statutowo zajmują się działalnością na rzecz środowiska osób starszych, oraz Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów. W tym roku nie uda im się podyskutować na żywo, ale będą mieli okazję zabrać głos, zadając pytania przez trwający podczas sejmiku czat.

W podobny sposób odbywają się w ostatnich miesiącach bezpłatne wideokonferencje dotyczące powstawania lokalnych rad seniorów – cykl „Rada seniorów jako organ wspomagający działalność samorządu terytorialnego”. Adresowane są przede wszystkim do samorządowców – władz z poziomu powiatów, miast i gmin oraz do przedstawicieli środowisk senioralnych – m.in. organizacji pozarządowych i uniwersytetów trzeciego wieku.

Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej przy współpracy z organizacjami pozarządowymi i instytucjami angażującymi się na rzecz seniorów prowadzi co roku wiele przedsięwzięć poprawiających jakość życia osób starszych. MCPS służy również pomocą Mazowieckiej Radzie Seniorów, która jest organem konsultacyjnym, doradczym i inicjatywnym Marszałka Województwa Mazowieckiego.