„500+ dla niesamodzielnych”, czyli świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, to forma wsparcia dla tych, których zły stan zdrowia zmusza do korzystania z pomocy nawet w podstawowych czynnościach dnia codziennego. Według stanu na koniec grudnia ZUS przyznał już takie świadczenie prawie 232 tys. osób, z czego ponad 25 tys. to mieszkańcy województwa mazowieckiego. Przoduje tutaj płocki oddział ZUS (północ województwa), który wydał już 5 566 pozytywnych decyzji. Radomski oddział przyznał w tym czasie 4 281 świadczeń, a siedlecki 3 785. Z kolei trzy warszawskie oddziały przekazały pieniądze łącznie 11 412 osobom. Pozytywnie rozpatrzono u nas aż 89% spraw. Świadczenie będzie wypłacane co miesiąc aż do momentu ustania okoliczności będących podstawą jego przyznania, np. utraty ważności orzeczenia lub przekroczenie limitu finansowego.

Orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji

Świadczenie przysługuje osobom pełnoletnim mieszkającym legalnie na terenie Polski, które są niezdolne do samodzielnej egzystencji. Ważne jest jednak to, żeby niezdolność ta została stwierdzona przez lekarza orzecznika. Jeśli więc dana osoba nie ma takiego orzeczenia, to powinna dołączyć do wniosku zaświadczenie o stanie zdrowia od swojego lekarza wraz z dokumentacją medyczną, która może mieć znaczenie dla sprawy. Lekarz orzecznik wyda wtedy orzeczenie na podstawie załączonej dokumentacji lub dodatkowo zbada wnioskującego. Jeśli ktoś dysponuje natomiast wspomnianym orzeczeniem, to spełnia już wymaganie. Dodatkowo, jeżeli jest ono w posiadaniu ZUS, to nie trzeba go przedkładać.

Kryterium finansowe

Niezwykle ważne jest także kryterium finansowe. Chodzi o sumę świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych, które obecnie pobiera dana osoba. Jeżeli suma nie przekroczy 1100 zł brutto, to świadczenie uzupełniające wynosi 500 zł, czyli maksymalną wysokość. Natomiast w sytuacji, w której przekroczy 1100 zł, ale nie osiągnie 1600 zł, będzie odpowiednio niższe (złotówka za złotówkę). Aby w ogóle przyznać świadczenie suma nie może być wyższa niż 1600 zł.

Do kwoty limitu wliczane są przede wszystkim świadczenia emerytalno-rentowe wypłacane przez ZUS, KRUS i inne organy emerytalno-rentowe. Do tej grupy zaliczają się również świadczenia z pomocy społecznej o charakterze innym niż jednorazowe, np. zasiłki stałe. Uwzględnia się też świadczenia wypłacane przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych.

Do sumy świadczeń nie wlicza się jednak np. kwoty renty rodzinnej przyznanej dziecku, które stało się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16. roku życia lub w czasie nauki w szkole przed ukończeniem 25. roku życia. Nie zaliczają się do nich również świadczenia o charakterze jednorazowym, np. jednorazowy zasiłek z pomocy społecznej czy zasiłek pogrzebowy, a także dodatki i świadczenia wypłacane razem ze świadczeniami (np. emeryturą lub rentą) na podstawie przepisów szczególnych, np. dodatek i zasiłek pielęgnacyjny, dodatek dla sieroty zupełnej, dodatek kombatancki czy ryczałt energetyczny.

Gdzie złożyć wniosek?

Wniosek o świadczenie trzeba zgłosić w tzw. organie właściwym, czyli tam, gdzie dana osoba jest uprawniona do świadczenia emerytalno-rentowego. Osoby uprawnione do świadczeń w ZUS składają formularz w oddziale ZUS właściwym ze względu na miejsce zamieszkania albo w najbliższej placówce. Podobnie jest z osobami, które nie pobierają jeszcze żadnych świadczeń emerytalno-rentowych, oraz tymi pobierającymi je w innym organie, ale którym to ZUS wypłaca dodatek pielęgnacyjny.