Ważne w całym procesie są prace nad Kontraktem Terytorialnym zawieranym między samorządem województwa a Rządem. Regionalne spotkania to kolejny etap konsultacji nad najważniejszymi dla Mazowsza dokumentami. Wśród głównych inwestycji wskazanych w projektach Planu Zagospodarowania Przestrzennego oraz Kontraktu Terytorialnego są modernizacja linii kolejowej nr 8 na odcinku Warka – Radom, budowa drogi ekspresowej S12 (granica województwa łódzkiego – Radom – granica województwa lubelskiego) oraz budowa obwodnicy Radomia S7 (Jedlińsk – Młodocin).
Jak będzie wyglądać RPO WM 2014-20
Mazowsze nie jest już traktowane jako region słabiej rozwinięty. Siłą rzeczy może liczyć na mniejsze wsparcie z UE. Udało się jednak wynegocjować kwotę ok. 3,3 mld euro. Do programu operacyjnego (na poziomie województwa) trafi ponad ok. 1,9 mld euro, zaś o kolejnych ok. 1,4 mld euro (z funduszy strukturalnych EFS i EFRR) beneficjenci z Mazowsza będą mogli ubiegać się w programach krajowych.
Zmianą jest też zakres samego regionalnego programu operacyjnego. Będzie łączył w sobie inwestycje, które do tej pory były w dwóch programach (RPO i POKL). Czyli na Mazowszu powstanie jeden program operacyjny, w którym znajdą się środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). W jednym programie będą więc tzw. projekty twarde i miękkie.
Zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej wsparciem finansowym mają być objęte przede wszystkim działania związane z pobudzaniem gospodarki, zastosowaniem dokonań naukowych w biznesie i wspieraniem przedsiębiorców. Unia Europejska mocno stawia nadal na odnawialne źródła energii.
Poziom dofinansowania będzie sięgał maksymalnie 80 proc. (dotychczas mogło to być 85 proc.). Poza tym duża część projektów ma być realizowana nie w oparciu o dotacje, ale na bazie finansowania zwrotnego, czyli pożyczek. Już teraz część inwestycji (np. rewitalizacja miast i projekty związane z ekonomią energetyczną) powstaje w ramach takiego wsparcia. Na Mazowszu funkcjonują już inicjatywy JESSICA i JEREMIE.
O wyborze projektu będzie w pewnej mierze decydować ich zgodność z inteligentnymi specjalizacjami. Każde z województw miało je wskazać dla swojego regionu. Nie są to sztuczne twory, ale wskazówki, na co stawiać w potencjale gospodarczym i intelektualnym – tak, by rozwijać mazowiecką innowacyjność. – nie tylko w kontekście wykorzystania środków unijnych.
Nowością są również ZIT i RIT, czyli Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (Warszawa z obszarem metropolitalnym) i stworzony na ich wzór Regionalny Instrument Terytorialny (indywidualnie dopasowany do każdego z subregionów – Radomia, Ciechanowa, Płocka, Ostrołęki i Siedlec). Mają to być narzędzia, które pozwolą podejść do pewnych inwestycji w sposób ponadsamorządowy. Są takie obszary, w których liczy się porozumienie między samorządami i wspólna inicjatywa – np. przy projekcie kanalizacyjnym czy drogowym przebiegającym przez kilka gmin. Pozwoli to elastycznie i indywidualnie (czyli z punktu widzenia danego subregionu) podchodzić do projektów.
Beneficjenci będą decydowali, czy startują ze swoim projektem w otartych konkursach, czy starają się o dofinansowanie w ramach ZIT / RIT.
Poza tym z Funduszu Spójności powinny być finansowane inwestycje związane z gospodarką odpadami, wsparcie rozwoju odnawialnych źródeł energii, a także budowy regionalnego systemu zarządzania energią i mediami (smart grid).
Wszelkie podejmowane działania muszą być adekwatne do realnych potrzeb regionu. Zostały one wskazane w zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego, a ich diagnoza oparta jest m.in. na wynikach konsultacji społecznych prowadzonych już od 2011 r. w całym województwie. Drugim dokumentem, który wyznacza politykę regionalną jest Strategia Europy 2020. Jej ustalenia mają swoje odzwierciedlenie w Planie Zagospodarowania Przestrzennego i w Kontrakcie Terytorialnym. Wszystkie te dokumenty mają wpływ na ostateczny kształt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014-2020.
Proponowane przez samorząd województwa obszary wsparcia – z podziałem na osie priorytetowe
I OŚ PRIORYTETOWA
Innowacyjność i przedsiębiorczość
Wsparcie regionalnej infrastruktury badawczej
Wzrost wykorzystania innowacyjnej działalności badawczej i rozwojowej w przedsiębiorczości
Wzmocnienie współpracy gospodarki i nauki
Wzrost konkurencyjności i innowacyjności mazowieckich
Inwestycje w infrastrukturę edukacyjną i szkoleniową
II OŚ PRIORYTETOWA Wzrost e-potencjału Mazowsza
Rozwój e-technologii w przedsiębiorstwach
Zwiększenie dostępności i jakości e - usług publicznych dla obywateli
III OŚ PRIORYTETOWA
Przejście na gospodarkę niskoemisyjną
Zwiększenie udziału niekonwencjonalnych, w tym odnawialnych źródeł energii w ogólnej produkcji energii
Poprawa efektywności energetycznej i zmniejszenie emisji CO2
Wspieranie strategii niskoemisyjnych, w tym zmniejszenie uciążliwości transportu w mieście
IV OŚ PRIORYTETOWA
Gospodarka przyjazna środowisku i społeczeństwu
Zapobieganie katastrofom naturalnym i minimalizowanie ich skutków
Zmniejszenie ilości składowanych odpadów na Mazowszu
Zmniejszenie dysproporcji w dostępie do usług komunalnych w zakresie gospodarki-wodnościekowej
Poprawa systemów zarządzania i monitoringu środowiska oraz ochrona dziedzictwa przyrodniczego
Ochrona, promocja i rozwój dziedzictwa kulturowego
Rewitalizacja przestrzeni miejskiej i wiejskiej ukierunkowana na rozwiązywanie zdiagnozowanych problemów społecznych
Rekultywacja i remediacja zdegradowanej przestrzeni miejskiej oraz poprawa stanu środowiska miejskiego
Inwestycje w infrastrukturę zdrowotną i społeczną
V OŚ PRIORYTETOWA
Rozwój regionalnego systemu transportowego
Poprawa spójności regionalnej sieci drogowej z siecią TEN-T oraz zwiększenie dostępności wewnętrznej i zewnętrznej
VI OŚ PRIORYTETOWA
Rozwój rynku pracy
Zwiększenie aktywności zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia na mazowieckim rynku pracy, w szczególności osób z grup defaworyzowanych
Zwiększenie roli MŚP w kreowaniu nowych miejsc pracy na regionalnym rynku pracy
Wsparcie procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie
Wsparcie wydłużenia aktywności zawodowej
VII OŚ PRIORYTETOWA
Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem
Zmniejszenie skali wykluczenia społecznego, ubóstwa i zwiększenie zatrudnienia przez aktywizowanie osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz działania profilaktyczne
Zwiększenie dostępu do usług opieki zdrowotnej i usług społecznych, tworzących szansę włączenia społecznego i/lub zatrudnienia
Podniesienie jakości i zwiększenie zakresu zadań realizowanych przez podmioty ekonomii społecznej w obszarze integracji społecznej i zawodowej
VIII OŚ PRIORYTETOWA
Edukacja dla rozwoju regionu
Poprawa dostępności i jakości edukacji przedszkolnej i kształcenia ogólnego
Poprawa jakości kształcenia zawodowego młodzieży
Zwiększenie uczestnictwa osób dorosłych w kształceniu i szkoleniu