…Mimo, że niedoświadczeni w bojach, strzelcy polscy dzielnie odpierali ogniem ataki jazdy rosyjskiej i nie zważając na straty, parli ku pobliskiemu już lasowi, to jednak, na sto kilkadziesiąt metrów od jego skraju, szyk polski dostał się od czoła pod gęsty ogień jagrów rosyjskich i armat strzelających kartaczami – od strony Sarnowa. W krzyżowym ogniu jagrów i armat pękł szyk polski. W ciągu kilkunastu minut padło zabitych lub ciężko rannych ok. 300 polskich żołnierzy i oficerów. Ranny ppłk Kalinkowski, zanim został obezwładniony, bronił się szablą przed dopadającymi go dragonami rosyjskimi. Do niewoli dostało się 502 szeregowców i 17 oficerów, których Rosjanie popędzili do Janowca. Swoje straty Rosjanie ocenili na 200 zabitych lub ciężko rannych”
Tymi słowami Władysław Sosnowski z Warszawy, autor książki pt. „Parafia Oleksów – zarys dziejów” opisuje bitwę okupioną wielką daniną krwi przez żołnierzy Królestwa Polskiego, stoczoną 9 sierpnia 1831 roku, czyli 182 lata temu na polach Gniewoszowa, Granicy i Oleksowa.
Uroczystości rocznicowe zorganizowała Parafia Rzymsko-Katolicka pw. Św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Oleksowie pod honorowym patronatem Starosty Powiatu Kozienickiego, Janusza Stąpora i Wójta Gminy Gniewoszów, Marka Banasia. Komitetowi organizacyjnemu przewodniczył ks. Kazimierz Bąbka, Proboszcz Parafii Oleksów. Ponadto tworzyli go: Wiesław Pawlonka, b. wójt Gminy Gniewoszów, Stanisława Bachanek i Władysław Sosnowski – badacze historii regionu, Mirosław Lentas – mieszkaniec Sarnowa, Krzysztof Kempka – prezes OSP Sarnów, Katarzyna Szewczyk, sołtys wsi Oleksów oraz Krzysztof Wiktorowski, właściciel Zakładu Usług Budownictwa Ogólnego w Sarnowie.
Oddział ppłk. Teodora Kalinkowskiego w składzie 2 batalionów 22 ppl. oddziału strzelców krakowskich i sandomierskiego pospolitego ruszenia (razem około 1700 powstańców) otrzymał zadanie osłony lewego brzegu Wisły, od ujścia Pilicy do Janowca. Druga, półtoratysięczna grupa miała osłaniać odcinek od Janowca do Sandomierz. Dowodził nią bezpośrednio gen. Szepetycki, dowódca obydwu grup.
Rocznicowe uroczystości ku czci żołnierzy i oficerów Powstania Listopadowego poległych 9 sierpnia 1931 roku na polach Gniewoszowa, Granicy i Oleksowa w zasadzce zastawionej przez wojska rosyjskie rozpoczęła Msza św. Po niej, nastąpił uroczysty przemarsz uczestników nabożeństwa z kościoła pw. Św. Biskupa i Męczennika na cmentarz parafialny w Oleksowie, gdzie poczty sztandarowe i zgromadzonych powitał ks. Kazimierz Bąbka. Nastąpił tu akt poświęcenia tablic, głazów i urn z ziemią zebraną z pól bitewnych Granicy, Gniewoszowa i Oleksowa. W ich posadowieniu uczestniczyli strażacy OSP z Borku i Sarnowa oraz Krzysztof Wiktorowski. Działania bojowe powstańców omówił Władysław Sosnowski z Warszawy, a bohaterskie czyny synów Ziemi Gniewoszowskiej podczas II wojny światowej – Stanisława Bachanek z Gniewoszowa. Spektakl patriotyczny w wykonaniu młodzieży, Apel Poległych z udziałem Kompani Honorowej Sił Powietrznych WP oraz uroczystość składania kwiatów i wieńców przez zaproszone delegacje i mieszkańców wsi – zakończyły wzniosłą uroczystość w Oleksowie.
Chcesz szybciej dowiadywać się o nowych wydarzeniach i czytać najświeższe newsy? POLUB NAS NA FACEBOOKU. ZRÓB TO TERAZ >>