Wzór dokumentu, coraz lepsze zabezpieczenia i sposoby personalizacji - to główne zmiany w paszportach, które zachodziły po transformacji ustrojowej w Polsce. W ostatnich latach zwiększyliśmy liczbę punktów paszportowych oraz wprowadziliśmy udogodnienia dla klientów. Udało nam się zmniejszyć kolejki oczekujących na dokument - powiedział Jacek Kozłowski, wojewoda mazowiecki.
Paszporty wydawane w latach 1991 - 1992 były drukowane na maszynach do pisania, a zdjęcia wklejane i izowane metalowymi okrągłymi zszywkami. Po raz pierwszy dokument można było otrzymać na 10 lat i można go było trzymać w domu (wcześniej konieczny był depozyt w biurze paszportowym po powrocie zza granicy). Od 1992 r. obowiązywał nowy wzór - paszport z wizerunkiem orła w koronie drukowano na specjalistycznych drukarkach, a na stronę z danymi osobowymi naklejano przezroczystą folię. Z czasem zwiększono liczbę zabezpieczeń, widocznych tylko w świetle ultrafioletowym. Kolejne istotne zmiany zaszły w dokumentach wydawanych od 2002 r. Były personalizowane przez Centrum Personalizacji Dokumentów MSWiA w technologii grawerowania laserowego. Posiadały zabezpieczenia w postaci zmiennych optycznie znaków wodnych i obiektów widocznych w świetle UV. Z czasem dodano pisownię obywatelstwa w języku francuskim i zmieniono kolorystykę zabezpieczeń UV. Przed 2001 r. okładka paszportu miała kolor granatowy ze srebrnym nadrukiem "Rzeczpospolita Polska", od 2001 r. - bordowy ze złotym napisem. Od 1 stycznia 2006 r. wprowadzono nowy wzór paszportu, z zaznaczeniem członkostwa Polski w Unii Europejskiej.
Wraz z przystąpieniem do UE, na Polskę został również nałożony obowiązek wprowadzenia paszportów biometrycznych, które w sposób wiarygodny określają związek między dokumentem i jego posiadaczem oraz ograniczają kradzież tożsamości i fałszerstwa. Pierwsza cecha biometryczna - wizerunek twarzy zapisany w warstwie elektronicznej - obowiązywała od sierpnia 2006 r. W nowych paszportach zastosowano także włókna barwne, a liczbę stron zwiększono z 32 do 40.
W czerwcu 2009 r. wprowadzono drugą cechę biometryczną - zapis odcisków palców, niewidoczny w dokumencie, zakodowany w warstwie elektronicznej paszportu (czipie). Odciski nie są gromadzone w ewidencjach. Okładkę uzupełniono o znak symbolizujący układ elektroniczny. Wprowadzane przez ostatnie 20 lat zmiany wzoru paszportu nigdy nie powodowały utraty ważności dokumentów już wydanych.
Ostatnie cztery lata to również zwiększenie dostępności punktów paszportowych w województwie mazowieckim. Dzięki umowom z samorządami optymalnie rozplanowaliśmy punkty obsługi interesantów, rozładowaliśmy w ten sposób długie kolejki oczekujących na dokument - powiedziała Katarzyna Prus-Stachyra, dyrektor Wydziału Spraw Obywatelskich Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego.
Decyzją wojewody i w porozumieniu z władzami Warszawy i okolicznych powiatów w 2008 r. utworzono dodatkowe punkty paszportowe w dzielnicach oraz siedem punktów wokół stolicy, w: Legionowie, Otwocku, Piasecznie, Pruszkowie, Ożarowie Mazowieckim, Wołominie i Mińsku Mazowieckim. Funkcjonują także punkty paszportowe w delegaturach Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego (MUW) w: Ciechanowie, Ostrołęce, Płocku, Radomiu i Siedlcach, które obsługują okoliczne powiaty. W celu uproszczenia procedury składania wniosków, w
wybranych punktach obsługi umożliwiono uiszczanie opłat w kasach na miejscu (wcześniej taka możliwość istniała w tylko w kasie MUW). Zwiększono także liczbę stanowisk obsługujących interesantów oraz w wybranych placówkach wprowadzono elektroniczny system numerkowy. Obecnie na terenie Mazowsza funkcjonuje 19 punktów paszportowych (po 7 w Warszawie i w okolicznych powiatach oraz 5 w delegaturach MUW).
Pod koniec 2009 r. uruchomiono automatyczną infolinię paszportową, obsługiwaną przez Wydział Spraw Obywatelskich MUW. Dzwoniąc pod numer telefonu (022) 695 73 88 można odsłuchać nagranie informacyjne lub połączyć się z konsultantem.
Wszystkie informacje niezbędne do wyrobienia paszportu znajdują się na stronie internetowej www.mazowieckie.pl <http://www.mazowieckie.pl/> (baner Paszporty).
W Mazowieckiem w 2010 r. wydano ok. 160 tys. paszportów - o 9 tys. więcej, niż rok wcześniej. Dziennie przyjmowanych jest od ok. 700 do ok.1000 wniosków o wydanie dokumentu uprawniającego do przekraczania granic.