Z każdym rokiem w Polsce wzrastają obroty firm oferujących usługi hazardowe. Zagrać można niemal w każdym zakątku kraju, a w internecie aż roi się od ofert firm bukmacherskich. Przybywa nam też rodaków-hazardzistów.

Zazwyczaj osoby decydujące się obstawiać za pieniądze traktują to jako zabawę. Kwoty nie są duże, wygrana cieszy, przegrana wtedy niezbyt boli. Większość liczy na łut szczęścia, że za niewielką kwotę może wygrać dużo większą. Coraz częściej zdarza się jednak, że hazard pochłania niektórych tak bardzo, że tracą więcej niż mogą i mają.

Hazard patologiczny

Jak podaje dr med. Bohdan T. Woronowicz, psychiatra specjalista terapii uzależnień o uzależnieniu od hazardu możemy mówić wówczas, kiedy jego uprawianie powoduje różnego rodzaju życiowe problemy a osoba dotknięta nim, pomimo tych problemów nie przestaje grać. Patologiczny hazard jest to zaburzenie, które "...polega na często powtarzającym się uprawianiu hazardu, który przeważa w życiu człowieka ze szkodą dla wartości i zobowiązań społecznych, zawodowych, materialnych i rodzinnych.

Siłą napędową patologicznego hazardu jest potrzeba przeżywania silnego napięcia, jakie pojawia się podczas gry. Wygrana zwiększa poczucie mocy i popycha do dalszej gry. Przegrana powoduje spadek szacunku do siebie i zmniejszenie poczucia kontroli oraz niejednokrotnie żądzę odzyskania straty a te z kolei stymulują do poszukiwania komfortu psychicznego w kolejnych grach.

Paradoksalne jest to, że wielu hazardzistów jest bardziej zadowolonych z przegranej niż z wygranej, bowiem przegrana zmusza ich do odgrywania się i pozwala na dalsza grę, a tym samym umożliwia dalsze przeżywanie stanów napięcia. W efekcie osoba grająca, niezależnie od swojego stanu finansowego nie jest w stanie przerwać gry, bez względu na konsekwencje.  Czas od rozpoczęcia grania do utraty kontroli nad nim jest różny, mogą to być zarówno miesiące jak i lata.

Osoby, które mają w sobie "żyłkę hazardzisty", ale jednocześnie mają większe poczucie odpowiedzialności, wybierają bardziej bezpieczne namiastki hazardu takie jak totolotek, konkursy audiotele czy niedrogie loterie. Zdarza się jednak, że część z tych osób traci, w pewnym momencie, kontrolę nad swoimi emocjami, a chęć zysku i dreszczyk związany z ryzykiem biorą górę. Wówczas wydają coraz więcej pieniędzy na kupony totka i loteryjne losy czy dziesiątki razy wykręcają telefoniczne numery telewizyjnych konkursów.

Fazy rozwoju uzależnienia od hazardu

W literaturze wyróżnia się cztery fazy uzależnienia od hazardu. Pierwsza to faza zwycięstw - granie okazjonalne, fantazjowanie na temat wielkich wygranych, duże wygrane powodujące coraz silniejsze pobudzenie, coraz częstsze zakłady i coraz wyższe stawki; człowiek zaczyna wierzyć w to, że będzie zawsze wygrywać a w przypadku osiągnięcia "wielkiej wygranej" dąży do jej powtórzenia, (nieuzasadniony optymizm) coraz częściej ryzykując coraz to większe kwoty.

Faza strat - stawiając na wysokie zakłady naraża się na wysokie straty; wysokie pożyczki i próby odgrywania się, a w przypadkach powodzenia wygrane idą na spłaty długów; hazardzista gra kosztem pracy i domu, kłamie i zaczyna ukrywać swoje uzależnienie; unika wierzycieli i cały czas wierzy, że wkrótce nastąpi kolejna "wielka wygrana".

Faza desperacji - separacja od rodziny i przyjaciół; utrata pracy i narastające długi powodują panikę; presja wierzycieli popycha często ku przestępstwom; te obciążenia prowadzą z kolei do psychicznego wyczerpania, pojawiają się wyrzuty sumienia, poczucie winy, bezradność i depresja.

faza utraty nadziei - rozwód; poczucie beznadziejności, myśli i/lub próby samobójcze; zostają wówczas cztery wyjścia: ucieczka w uzależnienie od alkoholu lub leków, więzienie, śmierć (samobójstwo lub z ręki wierzycieli) albo zwrócenie się po pomoc.

Leczenie uzależnienia od hazardu

Leczenie patologicznego hazardu opiera się na bardzo podobnych zasadach, co leczenie innych uzależnień. W wielu zagranicznych ośrodkach osoby leczone z powodu hazardu uczestniczą nawet w tym samym programie psychoterapii uzależnień z tym, że mają oddzielne zajęcia poświęcone problemom specyficznym dla tego uzależnienia.

Bardzo pomocne w poradzeniu sobie z problemem patologicznego hazardu są, powstałe w 1957 roku w Kalifornii (USA), grupy Anonimowych Hazardzistów oparte na Programie Dwunastu Kroków. Bliscy hazardzistów mogą uzyskać pomoc w grupach Gam-Anon. 

Fundacja na Rzecz Promowania Zdrowia, Sportu i Talentów Salus Et Facultas w ramach: Przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym proponuje edukację publiczną z zakresu przeciwdziałania uzależnieniom w formie serii artykułów publikowanych na stronie Radom24.pl.
Projekt współfinansowany ze środków Gminy Miasta Radomia.