„Antykoncepcja – masz prawo wiedzieć” to akcja mająca na celu przekazanie informacji na temat bezpiecznych zachowań seksualnych i dostępnych metod antykoncepcji, w tym metod rekomendowanych dla nastolatków przez Światową Organizację Zdrowia. Program będzie realizowany poprzez kampanię informacyjną w internecie. Akcja jest skierowana do uczniów szkół ponadgimnazjalnych.
Trzonem programu jest interaktywna strona internetowa www.ampw.pl z informacjami podzielonymi na trzy zasadnicze bloki tematyczne: uczucia i emocje, antykoncepcja, seks. Za jej pośrednictwem będzie można zadać pytanie ekspertom: seksuologowi – dr. n. med. Andrzejowi Depko, psychologowi – Tomaszowi Garstce, ginekologowi/seksuologowi – Tomaszowi Leonowiczowi. Z aktywności użytkowników strony powstanie raport (statystyki, charakterystyka zalogowanych użytkowników strony, analiza zadanych pytań).
- Raport zostanie opublikowany na stronach internetowych Fundacji Promocji Zdrowia Seksualnego im. Stanisława Kurkiewicza i Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz przekazany do wiadomości publicznej na konferencji prasowej na zakończenie akcji we wrześniu 2013 roku – mówi Iwona Nowowiejska dyrektor biura fundacji. O powstaniu strony będą informować rozwieszone w szkołach plakaty. – Do radomskich szkół powinny one trafić pod koniec października. Jesteśmy na etapie ich dystrybucji do oddziałów Zawiązku Nauczycielstwa Polskiego, oni z kolei będą przekazywać je do placówek – mówi Dorota Obidniak, koordynatorka ds współpracy międzynarodowej i projektów edukacyjnych.
Efektem braku rzetelnej wiedzy o skutecznych metodach antykoncepcji są nieplanowane i niechciane ciąże, w tym ciąże u osób nieletnich. Jak wynika z danych GUS, porodów u osób nieletnich było w 2010 roku 10 050, przy czym ciąża u nastolatki zawsze wiąże się z dużym ryzykiem zdrowotnym dla ciężarnej i jej przyszłego dziecka. Jej sytuacja jest również trudna z psychologicznego i społecznego punktu widzenia.
Niejednokrotnie kampanie mające uświadamiać młodzież w sferze seksualności spotykają z dezaprobatą. Zdaniem radnego PiS, Sławomira Adamca, taka edukacja jest niepotrzebna, co więcej, nic ona nie wnosi.
- Program o antykoncepcji dla dzieci ze szkół ponadgimnazjalnych „Antykoncepcja – masz prawo wiedzieć”, uważam za zbędny w szkole, ponieważ podobne programy realizowane w szkołach, np. brytyjskich, niczego dobrego nie przyniosły. Praktyka pokazuje, że podobnym programom towarzyszy kolejny krok i obawiam się, że za jakiś czas może to być np. darmowa dystrybucja środków antykoncepcyjnych wśród młodzieży. A to już zagraża nie tylko rozwojowi młodych, których powołaniem jest życie w normalnych rodzinach. Cały program pomija również aspekt moralny zagadnień związanych z antykoncepcją, a jego autorzy zapewne dążą rzeczywiście do wprowadzenia do wszystkich typów szkół tzw. „wychowania seksualnego”.
Jak jednak widzimy na stronie www.ampw.pl, traktuje ona nie tylko o metodach antykoncepcji, ale także o uczuciach, emocjach i obawach związanych z dojrzewaniem emocjonalnym i seksualnym młodego człowieka. Sens w takiej kampanii widzi Aneta Skrzypczyk-Dobrasiewicz, radomski pedagog.
- Wielu młodych ludzi rozpoczynających kontakty seksualne czerpie wiedzę bądź od kolegów, bądź z Internetu. Szukają oni także rozwiązania na nurtujące problemy na forach dla nastolatków. Tam odpowiedzi, często błędne, udzielają im inni młodzi ludzie, podobnie jak oni, rozpoczynający współżycie. To dobrze, że powstała strona, która w sposób rzetelny i przystępny dla młodych ludzi przekazuje informacje na tematy tak ważne i trudne dla młodzieży. Na stronie wiedza na temat seksualności rozpoczyna się od budowy i funkcjonowania narządów intymnych, daje odpowiedzi na wątpliwości, tak często towarzyszące przy pierwszych próbach współżycia. Ważne jest, że w mądry sposób zostały określone prawa osoby młodej, granice, jakie młodzież ma prawo stawiać, decydować o sobie i swojej seksualności. Eksperci zwracają też uwagę na bezpieczeństwo seksualne i przedstawiają problematykę ryzyka gwałtu oraz jak się przed nim uchronić. Edukacja seksualna młodych ludzi opiera się na koleżeńskich rozmowach, rodzice rzadko rozmawiają ze swoimi dziećmi udając, że ich to nie dotyczy. W szkole, rzadko który nastolatek przyznaje sie do rozpoczęcia współżycia i nie zadaje pytań w obawie przed oceną. Sądzę, że w dobie internetu potrzebne jest miejsce, gdzie młodzież anonimowo może rozwiać swoje wątpliwości, zadać pytanie i uzyskać fachową odpowiedź, co zwiększając ich świadomość seksualną pozwala na poczucie bezpieczeństwa w tej sferze.
Podobnego zdania jest radny Jan Pszczoła z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.
- Uważam, że taka strona i kampania, która jej towarzyszy jest potrzebna, ponieważ wiedzy nigdy za wiele. Rodzice także podejmują próby edukowania w sferze seksualności, ale często słyszą od swoich dzieci „a co chciałbyś wiedzieć?”. Moim zdaniem młodzież w dużej mierze jest świadoma zagadnienia, ale najczęściej wiedzę tę zdobywają od rówieśników, którzy w pierwszej kolejności pozyskują ją z internetu, gdzie na pierwszej linii pojawiają się treści pornograficzne. Jest to wiedza wypaczona. Na szczęście temat nie jest już tak wstydliwy, jak 40 lat temu, ale świat idzie do przodu, a rodzice nie zawsze dorównują tempa. A jak dodaje Tomasz Korczak, prezes Związku Nauczycielstwa Polskich w Radomiu „edukacja młodych ludzi jest ważna w każdej sferze życia”.
A co na powstanie tej strony ma do powiedzenia młodzież?
- Uważam, że taka strona jest potrzebna. Mało jest szesnastoletnich dziewczyn z brzuchem? Nie sądzę, żeby któraś z nich to planowała. Im więcej takich akcji, tym lepiej. Strona ma ciekawą i przejrzystą formę, która jest przystępna dla użytkownika. Jest duża szansa na znalezienie tu odpowiedzi – mówi Piotr Domagała, licealista z Radomia.
Przypomnijmy, że kwestia, czy edukacja seksualna jest w ogóle potrzebna dzieciom i młodzieży, została rozstrzygnięta na szczeblu międzynarodowym, m.in. podczas Światowej Konferencji na rzecz Ludności i Rozwoju (Kair, 1994) oraz IV Światowej Konferencji na rzecz Kobiet (Pekin, 1995). Polska uczestniczyła w obu konferencjach, a ich dokumenty końcowe przyjęła bez zastrzeżeń. Tym samym zobowiązała się do realizowania ich postanowień.
Organizatorem akcji „Antykoncepcja – masz prawo wiedzieć” jest Fundacja Promocji Zdrowia Seksualnego im. dr. Stanisława Kurkiewicza we współpracy ze Związkiem Nauczycielstwa Polskiego. Projekt został dofinansowany w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Akcję wspiera DUREX.